Profesor Norman Davies nad pięknym modrym Dunajem w Wiedniu, Budapeszcie i w Belgradzie
W prezentowanym filmie usłyszycie Profesora Normana Daviesa mówiącego po niemiecku oraz poznacie fascynujące historie z jego młodzieńczej wyprawy po Europie.
Z cyklu Europa Normana Daviesa
Reżyseria: Krzysztof Wierzbicki Produkcja: TVN 2009
Na przełomie lat 50. i 60. XX wieku, kiedy Profesor kończył studia historyczne w Oksfordzie i wraz z grupą przyjaciół podjął się śmiałego przedsięwzięcia – młodzi Brytyjczycy postanowili przemierzyć Europę starym jeepem. Pojazd, choć wiekowy, stał się dla nich symbolem wolności i młodzieńczej ciekawości świata. Dzięki niemu mogli dotrzeć w miejsca, które dla wielu mieszkańców Zachodu pozostawały jedynie odległą tajemnicą zza Żelaznej Kurtyny. „Smutnym efektem Żelaznej Kurtyny było to, że pogłębiła wzajemną ignorancję obu części Europy. Ludzie Zachodu sądzili, że wszystkie kraje na Wschodzie są małe, prymitywne i bezbarwne. Natomiast ludzie Wschodu wierzyli w fikcję, że Zachód był jednolicie bogaty, zadbany i szczęśliwy.” – te słowa Profesora idealnie oddają przepaść, jaka przez dekady dzieliła oba światy.
W 2009 roku Norman Davies ponownie wyruszył w tę samą podróż, przemierzając dobrze znane trasy, choć krajobraz polityczny Europy zmienił się diametralnie. W filmie widać, jak bardzo zmieniła się Europa – stała się otwarta, przystępna i pozbawiona dawnych barier, także mentalnych. Symbolicznym przykładem tej przemiany jest przejście graniczne między Austrią a Węgrami w Neullingdorf, gdzie podróżnicy swobodnie rozmawiali z żołnierzem straży granicznej. To, co dziś wydaje się naturalne, kiedyś byłoby nie do pomyślenia. Dawniej z pewnością nikt nie odważyłby się wyciągnąć aparatu fotograficznego – bo prawdopodobnie skończyłby się to jego konfiskatą i i wieloma nieprzyjemnościami. W filmie też o tym, jak w Budapeszcie film się urwał po wypiciu kieliszka szampana…
W podróży po latach Profesorowi towarzyszyli studenci Hania i Paweł oraz dwudziestoletni wówczas syn Christian, który bakcyla poznawania świata musiał połknąć „z mlekiem rodziców”. Davies Junior urodził się w USA, a dorastał w Oxfordzie, w domu, w którym różnorodność kulturowa była codziennością. Pochodząca z Polski mama, Pani Maria Davies kultywuje polskie tradycje, język i gościnność. Syn kontynuuje rodzinną pasję odkrywania świata łącząc ją ze swoją ścieżką zawodową. Christian Davies był polskim korespondentem dla brytyjskiego dziennika “The Guardian”, a obecnie kieruje biurem “Financial Times” w Seulu, gdzie zajmuje się tematyką Korei Południowej i Północnej. Patrząc na film z perspektywy 2025 roku widzimy, że dzisiejsza Europa nie jest już taka otwarta, jak w roku 2009. Ponad trzy lata trwa wojna na Ukrainie, a w Austrii i na Węgrzech rosną wpływy prorosyjskie. W tym kontekście, refleksje Profesora Normana Daviesa nabierają szczególnego znaczenia, przypominając o wartościach, które powinny łączyć kontynent w obliczu aktualnych wyzwań.
